Jak zimować cytrusy?
Zimowanie cytrusów powinno odbywać się w temperaturze 5°C – 15°C, w wilgotności nie mniejszej niż 50%, w dość jasnym pomieszczeniu, przy ograniczonym podlewaniu i całkowitym, lub zredukowanym do minimum nawożeniu.
Zimowanie cytrusów w domu
Zimowanie cytrusów w domu, czy ogrzewanej szklarni to konieczność w naszym klimacie. Powszechnie wiadomo, że cytrusy poza nielicznymi wyjątkami, nie mogą pozostawać przez cały rok na zewnątrz, ponieważ nie zniosłyby polskich zim. Mróz uszkadza i zabija cytrusy. Przed wystąpieniem przymrozków należy więc zabrać je do środka nie tylko po to by nie zamarzły, ale także aby ich owoce ukończyły dojrzewanie.
Inspekcja i zabiegi przed wniesieniem
Przed zabraniem drzewek cytrusowych na zimę do domu, warto jeszcze na zewnątrz przeprowadzić ich inspekcję i wykonać parę zabiegów. Aby nie wnieść wraz z nimi szkodników, warto usunąć stare żółknące liście, usunąć te leżące na ziemi w doniczce, a całej roślinie zafundować prysznic pod ciśnieniem. Prysznic służy zmyciu głównie przędziorków, które żyją na liściach i które z reguły po wniesieniu roślin do domów zaczynają rozmnażać się w szybkim tempie. Ręcznie myjemy lub zrywamy liście z szarą pleśnią, usuwamy tarcznika itp.
Jeśli rośliny zimujemy w szklarni gdzie wilgotność jest wysoka należy wykonać oprysk grzybobójczy i przędziorkobójczy. Gdy przenosimy do domu – przędziorkobójczy. Możemy też odciążyć drzewko zbierając dojrzałe owoce. Warto przerzedzić za gęstą koronę drzewka, aby światło docierało do jej środka i spodu.
Warunki do zimowania cytrusów
Pamiętając, że zimowanie cytrusów może zająć parę miesięcy, należy w tym okresie zapewnić im optymalne warunki. Czynniki wpływające na prawidłowy spoczynek to temperatura, światło i wilgotność powietrza.
Temperatura
Najlepsza temperatura zimowania cytrusów może się różnić w zależności od ogólnej ciepłolubności gatunków. Rośliny mrozoodporne szczególnie Citrus trifoliata mogą wymagać zimniejszych warunków aby pozostać „w uśpieniu” i nie wypuszczać w tym okresie pędów. Dla nich dobrym miejscem zimowania jest szklarnia z temperaturą 0°C – 10°C. Dla ustabilizowanych większych drzew również nieogrzewana.
Jaka temperatura do zimowania cytryny i innych cytrusów?
Generalnie optymalna temperatura do zimowania dla drzew cytrusowych waha się od 5°C do 15°C. Czym wyższa temperatura tym więcej światła i wody musimy zapewnić. Czym niższa tym mniej promieni słonecznych należy dopuszczać i mniej podlewać.
W naszych domach czy mieszkaniach trudno o zapewnienie optymalnej temperatury i w większości przypadków rośliny cytrusowe zimowane są w 21°C.
Światło
Polskie zimy nie są zbyt słoneczne co jest największą bolączką hodowców i często przyczynia się do opadania liści cytrusów. Aby jednak zimowanie cytrusów w domu przebiegało właściwie, przenieś rośliny na parapet okna wystawionego na południe i dosuń je do samej szyby. Zawsze umieszczaj je w najjaśniejszym pokoju domu, czy mieszkania. Zapewnij takie warunki aby twoja pomarańcza, mandarynka czy cytryna, miała jasno przez 8 godzin dziennie. Jeśli zimujesz w ciepłym i ciemnym pomieszczeniu prawdopodobnie musisz doświetlać drzewka lampą.
Wilgotność powietrza
Działające kaloryfery to zabójcy drzew cytrusowych. Nieaklimatyzowana roślina wnoszona z zewnątrz na parapet nad kaloryferem, momentalnie może stracić liście. Zabójczy jest skok temperatur, ale głównie niska wilgotność powietrza. Suche powietrze z grzejnika, buchające na rośliny usytuowane na parapecie to jedna z najgorszych rzeczy i główny powód ich marnienia. Drzewa cytrusowe prosperują najlepiej w wilgotności ok 60% podczas gdy w pobliżu kaloryfera wynosi ona czasem 20%. Zimowanie cytrusów w pokoju o niskiej wilgotności to zaproszenie dla szkodników takich jak tarczniki, a przede wszystkim przędziorki.
Aby zapewnić większą wilgotność należy zastosować poniższe metody:
- Zakręć grzejnik
- Na górną część gorącego kaloryfera zakładaj np. mokry ręcznik
- Zraszaj spryskiwaczem rośliny
- Obok donicy, pod koroną drzewa postaw pojemnik z wodą
- Nałóż na roślinę nie zasłaniający światła worek foliowy (ściągnij podczas padania promieni słonecznych na roślinę)
- Postaw w pomieszczeniu nawilżacz powietrza
- Wietrz mieszkanie i rozszczelniaj okna
Problemy podczas spoczynku cytrusów
Opadanie liści
Zimowanie cytrusów w domu wiąże się z wieloma niebezpieczeństwami w hodowli. Najpospolitsze to wspomniane wyżej opadanie liści. Spowodowane jest ono brakiem aklimatyzacji przed wniesieniem roślin do domu oraz zaburzeniem stosunku światła do temperatury w pomieszczeniu zimowania.
Szkodniki
Podczas zimowania cytrusów w mieszkaniu często pojawiają się szkodniki. W suchym środowisku mogą namnażać się przędziorki lub tarczniki. One też przyczyniają się do opadania liści. Co jakiś czas róbmy prysznic naszym podopiecznym oraz jeśli mamy warunki stosujmy oprysk pestycydowy.
Susza fizjologiczna u cytrusów
Dla cytrusów uprawianych w szklarniach – szczególnie cytrusów w gruncie – dużym zagrożeniem jest susza fizjologiczna. Jest to zaburzenie polegające na braku pobierania wody przez korzenie. Spowodowane jest przez (w tym samym czasie) za niską temperaturę gleby, w której rosną korzenie i za wysoką temperaturę powietrza szklarni, która doświadcza część nadziemną drzewa. Gdy korona drzewa stymulowana ciepłem próbuje puszczać nowe pędy, korzenie przez zimną glebę nie są jeszcze aktywne, aby dostarczać wodę. W takim przypadku najczęściej dochodzi do opadania liści i kwiatów. Zjawisko suszy fizjologicznej u cytrusów zwane jest również „gorąca głowa i zimne stopy”. Zachodzi w szklarniach podczas dużych dobowych amplitud temperatur, gdy noce są zimne a w dzień słońce podnosi temperaturę do za wysokiej na zimowanie cytrusów.
Kiedy rozpocząć zimowanie cytrusów?
Nasze drzewka cytrusowe powinny zostawać na zewnątrz tak długo jak to możliwe, jeśli nie naraża je to na uszkodzenia. Klimat w naszym kraju zmienia się. Zimy nie są tak mroźne jak kiedyś, a regularne mrozy nadchodzą coraz później. Sprawia to że cytrusy mrozoodporne możemy trzymać na zewnątrz aż do wystąpienia regularnych mrozów. Pomarańcze słodkie, pomarańcze gorzkie, mandarynki, kumkwaty, niektóre grejpfruty, limkwaty, kalamondyny – do końca października w jasnych osłoniętych miejscach. Cytryny, limy i bergamoty wnosimy do domów końcem września, ponieważ są najwrażliwsze na zimno i gubią liście na silnym wietrze.
Powyższe terminy są terminami teoretycznymi. Należy na bieżąco sprawdzać prognozy pogody dla swojego regionu, aby w porę zareagować na niesprzyjające warunki atmosferyczne, chroniąc przed nimi cytrusy.
Podlewanie i nawożenie w zimie
Mówi się, że podczas zimowania cytrusów podlewanie musi być rzadkie i w małych ilościach. Jest to prawda, ale tylko gdy zimowanie cytrusów odbywa się w chłodnych warunkach. W temperaturze pokojowej przy ogrzewaniu należy podlewać naturalnie więcej.
W sprawie odżywiania nawozami mineralnymi cytrusów w zimie, są podzielone opinie i dwie szkoły. Nie ma sensu nawozić roślin, które są całkowicie uśpione, umieszczone w zimnych warunkach, na których nie dojrzewają owoce. W takim wypadku pobieranie nawozów mineralnych będzie prawie zatrzymane. Pamiętajmy że zasolenie gleby spowodowane przez nadmierne nawożenie cytrusów, również sprzyja zaprzestaniu pobierania wody przez korzenie i powoduje suszę fizjologiczną.
Nawożenie całoroczne stosowane jest w sadach komercyjnych i szklarniach u dużych drzewek, które rozwijają jeszcze owoce i których okres wegetacyjny jest maksymalnie wydłużony.
W zimie możemy podsypać drzewka cytrusowe np. granulowanym obornikiem, który wymaga paru miesięcy, aby się przetworzyć i być dla roślin użytecznym.
Zimowanie cytrusów w piwnicy
Okres spoczynku cytrusów, w tym cytryny może być prowadzony w piwnicy. Jest to możliwe jeśli pomieszczenie to posiada okna i jest wystarczająco jasne.
