Przędziorki na cytrusach uprawianych przez nas pojawiają się bardzo często. Można powiedzieć, że szkodniki te są stałym elementem ich uprawy. Zawsze gdzieś tam są, a ich wzmożone inwazje mogą zaistnieć w pewnych sprzyjających dla nich warunkach i porach roku. Aby cieszyć się zdrowiem swoich roślin, należy nie dopuścić aby przędziorki przejęły nad nimi kontrole.
Co to jest przędziorek?
Przędziorki to roztocza wyglądające jak bardzo małe, z reguły czerwone pajączki, żerujące na liściach i owocach. Są to szkodniki nie tylko cytrusów, ale wielu innych drzew, krzewów, warzyw, kwiatów naturalnie występujących w Polsce. Należy tutaj zaliczyć także rośliny uprawiane w mieszkaniach czy szklarniach. Pajęczaki te w sprzyjających warunkach potrafią szybko się rozmnażać powiększając swą kolonię na roślinie. Przez wysysanie soków z liści, owoców a szczególnie młodych pędów potrafią zahamować wzrost, a nawet przyczynić się do zamierania ich żywiciela.
Przędziorek jest trudny do dostrzeżenia z powodu jego mikroskopijnych rozmiarów. Chmielowiec może mieć nie całe 0,5 mm długości. Często też pasożytuje na spodnich stronach liści. Charakterystyczne dla niego jest wytwarzanie przez samice pajęczynki.
Rodzaje przędziorków żerujących na cytrusach
W Polsce naturalnie występującymi i dominującymi gatunkami przędziorków są przędziorek chmielowiec (Tetranychus urticae) i przędziorek owocowiec (Panonychus ulmi). Oba mają destrukcyjny wpływ na nasze drzewka cytrusowe.
Objawy żerowania i wpływ na roślinę
Nawet jeśli przędziorki są niezauważalne na roślinie, po ich aktywności możemy dostrzec wyraźne symptomy. Na liściach pojawiają się zmiany w postaci jasnych plamek, które z czasem powiększają się i prowadzą do ich żółknięcia. Czasem dochodzi do obumierania całej blaszki liściowej. Liście mogą po tym opadać pojedynczo lub masowo. Przędziorki żerują także na młodych pędach, które są bardzo podatne na uszkodzenia i szybko opadają. Każdy brak reakcji i przeciwdziałania prowadzi do wyniszczenia a nawet śmierci cytrusa.
Czynności prewencyjne i ochrona przed przędziorkami
Aby ustrzec się inwazji przędziorka należy zapewnić roślinie optymalne warunki do wzrostu oraz warunki nie sprzyjające bytności szkodnika. Do takich warunków zaliczamy optymalną lub podwyższoną wilgotność powietrza. Przędziorki na cytrusach wykazują większą aktywność i wzmożone rozmnażanie zwłaszcza latem, gdy doświadczają wyższej temperatury i niskiej wilgotności. W takich warunkach stadia rozwojowe jednego pokolenia roztoczy przebiegają bardzo szybko.
Doskonałym zabiegiem zapobiegającym namnażaniu się szkodników jest zraszanie cytrusów. Zraszanie ma na celu podnoszenie wilgotności powietrza. Nie należy też z nim przesadzać aby uniknąć zakażenia chorobami grzybowymi.
Zwalczanie przędziorków na cytrusach
Do metod likwidowania przędziorka należą:
Metody ręczne
- prysznicowanie drzewka pod ciśnieniem
- ścieranie przędziorków z liści za pomocą gąbki lub szmatki (małe rośliny)
Środki chemiczne
Należą do nich wszystkie preparaty zawierające substancje chemiczne zwalczające wybrane lub wszystkie stadia rozwojowe przędziorków. Są one najbardziej skuteczne jednak wymagają powtórnego lub wielorazowego użycia aby dać wymagany efekt. Środki te maja niestety dwa minusy:
- Są nie ekologiczne i szkodliwe dla ludzi i środowiska, przez co np. nie możemy od razu spożywać owoców z pryskanych drzewek.
- Przędziorki mogą się na nie uodpornić. Aby tego uniknąć należy stosować zamiennie różnych preparatów chemicznych na różne stadia rozwoju pajęczaka.
Do najskuteczniejszych środków z tej grupy należą: Ortus 05SC, Nissorun 250SC, Siltac EC, Promanal 60EC, Magus 200SC. Przed zastosowaniem należy sprawdzić na jakie stadia rozwojowe szkodnika działa dany środek.
Środki naturalne, ekologiczne w zwalczaniu przędziorka na cytrusach
Dość popularne są ostatnio środki niechemiczne do zwalczania szkodników drzewek cytrusowych. Są to np. preparaty na bazie oleju rydzowego, czy pomarańczowego w pełni przyjaznemu drzewkom, nie wnikającego wewnątrz masy zielonej i działającego powierzchownie. Preparaty te nie posiadają czasu karencji i spożywanie owoców może być natychmiastowe po ich umyciu. Szkodniki nie przystosowują i nie uodparniają się na nie, jednak zabieg rozpylania należy powtarzać. Jeśli przędziorki na cytrusach są dość liczne, należy spryskiwać w ciągu jednego sezonu przynajmniej 5 razy. Godnymi polecenia są: Empular 940 EC i Limocide. Popularny jest również Orocide Plus.
Środki biologiczne to inna alternatywa w zwalczaniu przędziorków na cytrusach. Stosowanie ich polega na wprowadzeniu do środowiska występowania przędziorka jego naturalnych wrogów – innych organizmów żywych. Do takich organizmów zaliczmy np. Dobroczynka szklarniowego (Phytoseiulus persimilis). Innym pomocnikiem w walce z przędziorkami jest Dziubałeczek Mączlikowy w szczególności jego nimfy. Należy pamiętać, że organizmy te aby mogły żyć i rozmnażać się w naszej szklarni musza mieć zapewnione optymalne warunki. Tylko wtedy mogą efektywnie zwalczać przędziorki na cytrusach.
